Ebeveynlerin Döngüsel Moda Farkındalık Düzeylerinin Çocuklarının Değer Yönelimlerine Etkisinin İncelenmesi

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.18075282

Keywords:

Sürdürülebilirlik Eğitimi, farkındalık, değerler eğitimi

Abstract

Döngüsel Moda "al-kullan-at" anlayışına karşı yöntemler, özellikle giysilerin yaşam kalitesini uzatmayı reddeder; geri dönüşüm, onarım, yeniden kullanım, ikinci el alışveriş gibi geniş kapsamlı ve yoğunluk etkileri en az indirmeyi amaçlayan bir kavramdır. Döngüsel moda sadece rejimin sürdürülebilirliğini sağlamakla birlikte, aynı zamanda tasarruf, paylaşma, yardımlaşma, merhamet, saygı gibi değerlerin de kayıtlıne katkısı sunabilir. Bu araştırma, anne babaların döngüsel modalarının aralıklarının değerlerine bakış açılarını incelemektedir. Bu amaca ulaşmak için 174 ebeveyne E-Döngüsel Moda Farkındalığı Ölçeği uygulandı. Ayrıca kendilerinden ve insanlardan Açıklamalı Maarif Modeli Değerler Listesinden günlük yaşamlarında önemsedikleri değerleri seçmeleri istenmiştir. Elde edilen veriler aralıklı döngüsel moda değişimi yüksek kesintili döngüsel modayla ilişkilendirilebilecek değerler ne derece önemsedikleri belirlenmeye devam eder. Son olarak hücrelere ilişkin döngüsel modayı anlayabilecekleri bir bilgilendirme metni belirtilerek, yapısal manevi değerlerle saklanabilecekleri açık uçlu bir soru sorulmuştur. Araştırmanın seyrine göre, dağılım döngüsüsel moda bilgi bilgisi, tutum ve davranış yapısında değişkenlik göstermektedir. Büyüme değişimi etkiler konusunda bilgili olsa da, tutumların her zaman dilimine yansıması söz konusudur. Çocukların döngüsüsel moda hakkında bilgi uygulamalarının açık olmasına rağmen, pratik uygulama oranları düşüktür. Döngüsel moda miktarının eğitim düzeyinin yüksek, gelir düzeyinin düşük gruplarda daha yüksek olduğu görülmüştür. bölümlerinin kritik seviyeleri, çocukların döngüsel modayla ilişkilendirilebilecek değerler önemseme konusunda bir rol oynayan bir yıldız. oranlara doğaya saygı, tasarruf, israfsızlık, merhamet, aralıklar gibi aralıklarsel modayla ayrılırken, kıyafetler dönüştürülerek doğayı korumayı ve kaynakların verimli kullanılmasının önemli unsurlarıdır. Çalışmanın döngüsüsel modayla ilgili bir gençlik oluşumu umulmaktadır.

References

Arslan, S., & Yılmaz, A. (2021). Tekstil üretim süreçlerinde enerji verimliliği ve çevresel etkileri. Tekstil ve Mühendis, 28(121), 41-52. https://doi.org/10.7216/tmd.0000005575

Bocken, N. M. P., de Pauw, I., Bakker, C., & Van der Grinten, B. (2016). Product design and business model strategies for a circular economy. Journal of Industrial and Production Engineering, 33(5), 308–320. https://doi.org/10.1080/21681015.2016.1172124

Can, Ö., & Ayvaz, K. M. (2017). Tekstil ve modada sürdürülebilirlik. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 110-119. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/326162

Chapagain, A. K., Hoekstra, A. Y., Savenije, H. H. G., & Gautam, R. (2006). The water footprint of cotton consumption: An assessment of the impact of worldwide consumption of cotton products on the water resources of the cotton producing countries. Ecological Economics, 60(1), 186-203. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2005.11.027

Çakmak, Ş., Öz, C., & Çeğindir, N. Y. (2023). Aktif öğrenme etkinliği ile özel yetenekli öğrencilere sürdürülebilir moda kavramların öğretimi. Sanat ve Tasarım Dergisi, (32), 193-208. https://doi.org/10.20488/sanat.1242392

D'Souza, C. (2020). Sustainability: A concept in need of a 'sustainability values' framework. Journal of Cleaner Production, 276, 124150. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.124150

Ellen MacArthur Foundation. (2017). A new textiles economy: Redesigning fashion’s future. https://ellenmacarthurfoundation.org/a-new-textiles-economy

Erdoğan, Ö., & Uçukoğlu, H. (22011). İlköğretim okulu öğrencilerinin anne-baba tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler. Kastamonu Education Journal, 19(1), 61-74. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/4862/66840

Ergenekon, Ö., & Aküzüm, C. (2021). Okul öncesi eğitimde değerler eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 12(23), 101-120. https://doi.org/10.59868/eib.908868

Fletcher, K., & Tham, M. (2019). Earth logic: Fashion action research plan. Centre for Sustainable Fashion, University of the Arts London. https://earthlogic.mima.art/

Gifford, R. (2014). Environmental psychology: Principles and practice (5th ed.). Optimal Books.

Gronhoj, A., & Scholderer, J. (2021). Intergenerational transmission of climate change-related values, beliefs, and norms. Journal of Environmental Psychology, 74, 101569. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2021.101569

Gronhoj, A., & Thøgersen, J. (2009). Like father, like son? Intergenerational transmission of values, attitudes, and behaviours in the environmental domain. Journal of Environmental Psychology, 29(4), 414–421. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2009.05.002

Gwilt, A. (2014). A framework for sustainable fashion. Earthscan.

Han, H. (2021). Applying the value-belief-norm theory to ecologically friendly behavior: A meta-analysis. Journal of Business Ethics, 172(1), 97–115. https://doi.org/10.1007/s10551-020-04508-y

Harris, J. (2020). Editorial: Sustainable fashion and the role of education. Fashion Practice, 12(2), 145–147. https://doi.org/10.1080/17569370.2020.1764722

Kaiser, F. G., Wölfing, S., & Fuhrer, U. (1999). Environmental attitude and ecological behavior. Journal of Environmental Psychology, 19(1), 1–19. https://doi.org/10.1006/jevp.1998.0107

Karaca, Ş. (2018). Duygusal ve bilişsel güdülerin sürdürülebilir giysi tüketim davranışı üzerindeki etkisini incelemeye yönelik bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 254-268. https://dergipark.org.tr/tr/pub/susbid/issue/39832/473723

Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.

Kirchherr, J., Reike, D., & Hekkert, M. (2017). Conceptualizing the circular economy: An analysis of 114 definitions.

Resources, Conservation and Recycling, 127, 221–232. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2017.09.005

Kollmuss, A., & Agyeman, J. (2002). Mind the gap: Why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior? Environmental Education Research, 8(3), 239–260. https://doi.org/10.1080/13504620220145401

Lai, K. K. Y., & Cheng, C. W. Y. (2021). Circular fashion: Exploring the intersection of fashion design and sustainability education. Sustainability, 13(5), 2482. https://doi.org/10.3390/su13052482

Leal Filho, W., Shiel, C., Paço, A., Mifsud, M., Ávila, L. V., Brandli, L. L., ... & Caeiro, S. (2021). The role of education for sustainable development in curriculum. Journal of Cleaner Production, 321, 129074. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.129074

Öymen, G., & Kocabay-Şener, N. (2024). Döngüsel ekonominin moda sektöründeki rolü. İletişim Çalışmaları Dergisi, (32), 116-137. https://doi.org/10.53322/icd.1362002

Pates, R., & Vohs, K. D. (2021). Frugality as a route to well-being. Current Opinion in Psychology, 42, 33–37. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2021.03.011

Sezer, H. N., & Yalman, D. (2022). Okul öncesinde değerler eğitimi ile ilgili ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 197-214. https://doi.org/10.46462/utkcs.1098661

Stahel, W. R. (2016). The circular economy. Nature, 531(7595), 435–438. https://doi.org/10.1038/531435a

Stern, P. C. (2022). How to get from values to behavior: The value-belief-norm (VBN) model. In K. V. S. C. (Ed.), Psychology and climate change (pp. 57–75). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781009177579.004

Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım.

Thogersen, J. (2002). Promoting sustainable consumption: The use of economic instruments. Journal of Consumer Policy, 25(3), 319–334. https://doi.org/10.1023/A:1016027013895

Thogersen, J., & Ölander, F. (2003). Spillover of environment-friendly consumer behaviour. Journal of Environmental Psychology, 23(3), 225–236. https://doi.org/10.1016/S0272-4944(03)00018-5

Yıldırım, M., & Kaya, T. (2022). Döngüsel moda ve değerler eğitimi: Etik tüketim ve çevresel sürdürülebilirlik. Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(3), 45-58.

Downloads

Published

2025-12-28

How to Cite

CEYLAN ORAL, S., OCAKTÜRK, E., & ÖZCAN, E. Z. (2025). Ebeveynlerin Döngüsel Moda Farkındalık Düzeylerinin Çocuklarının Değer Yönelimlerine Etkisinin İncelenmesi. Journal of Emerging Educational Studies, 2(2), 67–91. https://doi.org/10.5281/zenodo.18075282

Issue

Section

Articles